VSO De Wingerd
Het VSO is georganiseerd in twee totaalpakketgroepen en vier VSO-groepen.
Totaalpakketgroepen
De leerlingen in de VSO-totaalpakketgroepen (TP) hebben vanwege hun matige tot ernstige verstandelijke beperking met bijkomende problematiek, veelal een stoornis en/of syndroom, behoefte aan een veilige, rustige en gestructureerde omgeving. Vandaar dat er voor deze groepen een rooster wordt gehanteerd met verschillende vakken, maar met zo min mogelijk wisselende lokalen en steeds dezelfde docenten en klassenassistenten. Het onderwijs aan deze groep leerlingen is ingedeeld naar niveau, aansluitend bij de leeftijd. De leerlingen van de TP-groepen volgen een apart programma, maar nemen ook deel aan het externe Leren op Locatie (LOL) en de stages.
Het onderwijsaanbod volgt over de twee groepen een doorgaande lijn. We hanteren daarbij een werkwijze waarbij we binnen een heldere, voorspelbare en ondersteunende structuur:
- Van dichtbij naar ver weg werken;
- Aansluiting zoeken bij het niveau en de mogelijkheden van de individuele leerling;
- Zo praktisch mogelijk werken;
- Ons richten op wonen, werken en vrije tijd;
- De leerlingen zo zelfstandig mogelijk leren werken.
Als belangrijke aandachtspunten zien we daarbij het ontwikkelen van:
- Eigen mogelijkheden;
- Positief zelfbeeld;
- Sociale vaardigheden;
- Communicatie mogelijkheden;
- Praktische vaardigheden die nodig zijn bij wonen, werken en vrije tijd;
- Zelfstandige werkhouding;
- Weerbare houding.
VSO-TP 1
De leerlingen in de groep 12-,13- en 14-jarigen zijn nog erg op zichzelf gericht, vandaar dat we het onderwijs daar op aansluiten. Er wordt met thema’s gewerkt die dicht bij henzelf liggen en erop gericht zijn om zichzelf beter te leren kennen. Vaardigheden die de leerlingen nodig hebben voor wonen en werken worden in de klas geoefend.
VSO-TP2
Voor de leerlingen van 15 jaar en ouder wordt de wereld al groter. We sluiten de thema’s en de leerinhouden daar op aan. Stapsgewijs wordt gewerkt aan het vergroten van de wereld door binnen de school interne stages aan te bieden en op locatie praktische vaardigheden te oefenen buiten de groep. Vervolgens wordt toegewerkt naar de overstap van school naar wonen, werken en vrije tijd. De leerlingen lopen stage buiten de school en oriënteren zich op hun mogelijkheden binnen Centra voor Dagbesteding. Praktische vaardigheden worden buiten de school geoefend.
VSO-groepen
Vooruitlopend op de invoering van de wet 'Kwaliteit VSO' hebben wij het VSO-onderwijs grotendeels al ingericht volgens de eisen die er in het wetsvoorstel staan. We werken met:
- Het ontwikkelingsperspectief;
- Uitstroomprofielen;
- Stages;
- Certificering met een VSO-getuigschrift;
- Nazorg.
VSO-1 en 2 hebben een schakelfunctie. We kijken hoe leerlingen omgaan met de wisseling van docenten en lokalen en of ze sociaal en emotioneel opgewassen zijn tegen de druk van het voortgezet onderwijs. Voor sommige leerlingen staat de weg open naar het praktijkonderwijs, de rest zal ZML-VSO voortzetten binnen onze school.
In de VSO-1 en 2 groepen worden leerlingen geplaatst waarbij de nadruk nog ligt op aanbod van cognitieve vaardigheden. Daarnaast wordt aandacht geschonken aan praktische vaardigheden. Rekening houdend met de eigenheid van de leerling wordt er langzamerhand toegewerkt naar een zo groot mogelijke mate van zelfstandigheid: zelfredzaamheid, sociale redzaamheid, mentale weerbaarheid. In deze klassen ontdekken de leerlingen waar hun belangstelling en mogelijkheden liggen op het gebied van dagbesteding of werk.
Op grond daarvan wordt in de groepen VSO-3 en 4 een passend onderwijsaanbod gedaan en toegewerkt naar wonen, werken en vrije tijd werk of dagbesteding. Praktijkgericht leren is kenmerkend in deze groepen en stage is daarbij een belangrijk middel. Ook hier zien we een geleidelijke lijn die start bij interne stage binnen school, naar Leren op Locatie (LOL) om het laatste schooljaar te eindigen met een externe stage. Streven is om deze externe stage ook de uitstroomplek te laten worden. I.v.m. met de vergoedingen rondom vervoer is deze stage zo dicht mogelijk bij de woonplek (in principe binnen 5 km).
Binnen de interne stage krijgen leerlingen een taak opgedragen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. Stage opdrachten zijn bijvoorbeeld: koffie zetten, melk rondbrengen, oud papier ophalen, deurwacht bij binnenkomst van leerlingen in het SO, kantinedienst en melk/karnemelk bij de supermarkt halen. Voor deze leerlingen is dit de voorbereiding voor het LOL en een externe stage.
LOL (Leren Op Locatie)
Voor het LOL en daarmee het bevorderen van het praktijkgerichte leren, heeft De Wingerd contact gezocht met ’s Heerenloo Opmaat in Bedum. Binnen de dagbestedingsactiviteiten van deze instellingen wordt een volwassen buitenschoolse leerplaats gestart. Daar kan de overgang van leren naar werk in een realistische situatie worden uitgeprobeerd en geleerd.
In de praktijk kunnen de leerlingen hier onder begeleiding gebruik maken van de verschillende vormen van werk- en dagbesteding. Ook bieden deze LOL-plekken na verloop van tijd de mogelijkheid tot het vormen van een reële uitstroomplek voor de leerling. Verder is er op de LOLplaats een begeleider aanwezig. Hij is deels in dienst van ’s Heerenloo, en deels in dienst van de Wingerd. Hij begeleidt namens school de leerlingen die naar LOL gaan.
De volgende activiteiten worden op deze locaties aangeboden:
- Dierverzorging
- Tuinverzorging – Groenvoorziening
- Catering
- Winkelpraktijk
- Drukkerij
Daarnaast zijn er loopafstand van school in Hoogkerk enkele LOL plekken gecreëerd. Voorbeelden hiervan zijn:
- Werken in de supermarkt (Albert Heijn, Poiesz)
- Suijkercafé en sporthal ( bij Brede School De Ploeg)
- Restaurant Gabriëlflat
NB: Vanwege het Corona beleid van s’Heerenloo zijn er in de schooljaren 20-21 en 21-22 geen activiteiten geweest bij s’Heerenloo. In plaats daarvan kwam de LOL medewerker 2 dagen per week leerlingen van De Wingerd begeleiden op LOL plekken buiten de school (bejaardenhuizen Ruskenborg en Heimans State in Hoogkerk).
In het schooljaar 2022-2023 willen we zelf vorm geven aan het LOL traject middels meerdere LOL plekken rondom school.
Zelfstandige externe stage
Wanneer een leerling de benodigde competenties van de LOL beheerst, kan de leerling een zelfstandige externe stages gaan lopen. Dit is in de regel vanaf VSO-4. Dit doet de leerling individueel bij een regulier bedrijf. Bij aanvang van de stage worden afspraken gemaakt over de doelstelling van de stage en de opdrachten die de leerling gaat uitvoeren.
Op het moment dat een leerling in VSO-4 of VSO-TP2 zit en de stage gaat dermate goed dat de werkgever de leerling in de nabije toekomst een baan wil aanbieden, kan de loonwaarde door het UWV in opdracht van de gemeente vastgesteld worden, zodat de leerling direct vanuit school in kan stromen op de arbeidsmarkt. Daarnaast stromen momenteel de meeste leerlingen uit naar een plek in de dagbesteding (vaak wel arbeidsmatig, soms belevingsgericht). Mogelijke werkgevers in dit geval zijn: ’s Heerenloo, Cosis, De Zijlen, Philadelphia, en diverse zorgboerderijen.
Instroom en uitstroom van leerlingen
Leerlingen die instromen in de VSO afdeling komen voornamelijk uit de SO afdeling van De Wingerd. Daarnaast is er een instroom van leerlingen uit het SBO en het Praktijkonderwijs (PrO).
Sommige leerlingen kunnen doorstromen naar andere vormen van onderwijs, vooral het Praktijkonderwijs. Uitstroom van leerlingen naar niveau 1 van het reguliere voortgezet onderwijs komt niet meer voor. Middels een samenwerkingsvorm met ‘De Bolster’ een school voor PrO, worden sommige leerlingen die het niveau aan kunnen, in de gelegenheid gesteld in het PrO (deel)certificaten behalen.
Leerlingen die op De Wingerd blijven, stromen uiterlijk uit aan het eind van het schooljaar waarin ze 20 jaar worden, naar een passende werk/woonplek. Bij uitstroom wordt een uitgebreid overgangsdocument opgemaakt en meegegeven naar de nieuwe school of instelling. De leerling krijgt bij het verlaten van de school het door hem/haar gemaakte digitaal portfolio mee op een USB-stick.
In ons nazorgdocument is beschreven hoe we leerlingen die zijn uitgestroomd naar een andere vorm van onderwijs, een plek voor dagbesteding, wonen en/of werk, nog twee jaar blijven volgen.